Biyernes, Hulyo 29, 2011

BUNTOT


Ngarag pa ako hanggang ngayon! Maaga kasi akong pumasok kaninang umaga sapagkat mayroon kaming bisita, manager ng isang kilalang bangko dito sa Cainta, Rizal.  Maaga kong inayos ang lahat ng aming files ng payroll dahil ang mga iyon ang kinailangan namin sa naganap na meeting. Nagprisenta kasi ang aming bisita ng isang bago at mas pinadaling sistema sa paghahanda at pag gawa ng payroll. 

Lalaki ang aming bisita… kagalang galang sapagkat may mataas na pinag-aralan, idagdag pa dito ang maganda nyang posisyon sa bangkong kanyang pinapasukan. Napakaganda ng kanyang pananamit, gayundin, magalang syang manalita. Kasama ang aking mga boss ay nagpakilalahan kami sa bawa’t isa. Inalok namin sya ng kape. Habang sya’y nagkakape ay nagtanungan muna kami ng mga personal na bagay upang magkaroon ng “rapport” ika nga. Sadya rin naming makwento ang aking mga boss. Tahimik lamang akong nakikinig sa kanila at paminsan minsa’y napapangiti sa mga pinag uusapan nila. “Taga saan ka Sir?”, narinig kong tanong nya sa aking boss na lalaki. “A uragon kaming mag-asawa”, wika ng boss ko na ang ibig sabihin ay sakop ng Bicol Region ang pinanggalingan nyang probinsya. Bumaling sa akin ang aming bisita…”ikaw Jo taga saan ka?”, tanong nya sa akin. “Dito po ako sa Marikina nakatira sa ngayon, pero San Jose, Occidental Mindoro po ang probinsya ko, Mangyan po”, sagot kong may pagmamalaki. “Ahh, e di may buntot ka?”, tanong nya sa akin sabay tawang malakas. Nag init ang aking mukha…marahil ay dala ng nakakabwisit niyang tawa! “Wala po a… baka kayo meron!”, sagot ko sabay irap. Nahalata nyang nainis ako sa kanyang tinuran. “Kasi may nakapagsabi sa akin na may buntot daw ang mga Mangyan!”, wika nya! “Kung gaano po kaimposibleng literal na magkaroon kayo ng buntot e ganun din po ang mga Mangyan…imposible silang magkabuntot dahil kung ano po tayo e ganun din sila.” Turan ko sabay bukas ng aking laptop upang maumpisahan na nya ang anumang pakay nyang ipaliwanag sa amin at nang hindi na nya dugtungan pa ang mga sasabihin nya patungkol sa mga Mindoreños.

May buntot! ... isang nakatutuwang pagsasalarawan, ngunit para sa isang tulad kong lumaki sa bayang kinabibilangan ng mga Mangyan, nakapangingilabot na komento ito.

Hindi ang manager na iyon ang unang naingkwentro ko tungkol dito. Nang ako'y nasa review school pa, meron akong isang kaklaseng nagtanong din sa akin kung ako raw ba ay may buntot. Nakakagulat! Ngunit sya'y seryoso. Natawa ako at sumagot "Haler! Bakit ikaw ba meron?"...”Wala”, Sagot nya naman. “Yun naman pala e bakit mo ako tinatanong?”, sagot ko habang tinitingnan ko sya simula ulo hanggang paa. Ang sabi nya sakin "di ba taga Mindoro ka,  may buntot daw ang mga mangyan". Ibig ko syang batukan. Isang taong may pinag aralan... naniniwalang may mga tao talagang may buntot sa mahal kong lalawigan! “Ano ba ang itsura nila? Sabi nakakatakot daw itsura”, dugtong pa nya habang ang mata’y nanunuya at nang-uuri. Humarap ako sa kanya, “nasubukan mo na bang manalamin? I-times ten mo yang beauty mo, ganun sila kaganda.”…mataray kong sagot sa kanya, sabay talikod!

May isa pa, noong nakaraang araw ko lamang ito nabasa sa Facebook. Ang kakilala kong Mindoreña ay tila may kaaway sa naturang social networking site. Nacomment ba naman sa kanya…”Mangyan ka nga talaga! Napakarama ng ugali mo, masama kang babae!”… Sa hindi ko maipaliwanag na dahilan ay nasaktan ako…hindi dahil sa kakilala ko ang pinag sabihan kundi dahil ang pakiramdam ko’y pati ako ay nasabihan din ng masama dahil sa tinuran nyang “Mangyan ka talaga”… Nais ko sanang padalhan ng mensahe ang taong iyon, ngunit pinigilan ko na lamang ang aking sarili sapagkat hindi ko na nais na makisawsaw pa sa kung anumang gusot na meron sila. 

Nais ko silang ideklarang “persona non grata” sa Mindoro! O kaya’y ipasuwag sa mga Tamaraw! Maari kaya? Sana’y maaari nga…

Hindi talaga maitatanggi na kapag ang mga Mindoreños ay napunta sa ibang lugar, ang pagiging Mangyan ay syang dala dalang tatak. Nakalulungkot lamang isipin na ang katutubong syang taal na naninirahan sa aking bayan ay silang tampulan ng tukso at katatawanan. Marahil, dahil ito sa sila'y naiiba sa karaniwan. Nakabahag, may nginunguyang nganga ang karaniwan lalo na yung mga matatanda, may mga sunong na balulang at kaing. Ang mga hindi pa naaabot ng kabihasnan at hindi pa nakakapag-aral ay hindi pa gaanong marunong maglinis ng sarili. Madalas silang nakikita kapag magpapasko, nangangalabit…nanghihingi ng piso. Yan ang pisikal na kaanyuan ng mga mangyan na nakikita ng pangkaraniwang mga mata.

Sa matang ang patingin ay lagpas sa pisikal na aspeto, iba't ibang kulay ang nakikita sa mga kung tawagin ay mga "dugoy".  Masarap maging tulad nila... inosente. Hindi sila sanay sa mga modernong kagamitan, pero ang kanilang kasalatan at kainosentehan ang naglalayo sa kanila sa maraming kasalanan. Walang pornograpiya at malalaswang babasahin, walang "text scam", walang "e-mail scam".  Walang kaaway sa "Facebook" o "Twitter". Hindi sila sanay sa anumang luho, simpleng simple ang buhay nila. Sa bundok sila nakatira, sa mga tahanang gawa sa mga bagay na galing sa kalikasan... kaya hindi nila kailangang kumayod maghapon para may pambayad sa inuupahang malaking bahay. Sa pagkain simple din sila, hindi nila kailangang mamili kung sa Jollibee o McDo sila kakain.  Hindi sila kailanman marunong magpanggap, tapat sila sa kung sino at ano sila. Nanghihingi man sila, hindi naman sila kailanman nangupit, nangamkam o nanguha ng mga bagay na pag-aari at pinaghirapan ng iba.

Sa mga taong naniniwalang may buntot at nakakatakot ang itsura ng mga katutubo naming kababayan, isipin nyo na lang po na wala silang pinag iba sa iyo sa pisikal na kaanyuan. Sa mga kababayan ko naman, sana’y sa atin mag umpisa ang pagmamahal at pagmamalasakit sa kanila sapagkat sila’y ating tatak…sila’y ating pagkakakilanlan.


Sa isang banda, napag-isip isip ko, tama nga rin ang ilan…sadyang may mga tao nga namang may “buntot” sa aking lupang sinilangan…hindi sa bundok nakatira kundi sa patag…may magagarang bahay at sasakyan. Nangangamkam…nagpapasasa sa mga yamang pinag hirapan ng iba…gumagamit ng dahas at kapangyarihan makamtan lang ang pansariling kagustuhan. Buntot nga lang ba? Palagay ko ay may iba pa…sungay! …At hindi lamang sa Mindoro sila matatagpuan…kahit saan ay may mga taong may buntot at sungay…lumingon ka, baka katabi mo lang pala sila! Subukan mo na ring masusing tingnan ang sarili mo sa salamin…baka nag sisimula na ring tumubo ang tanang sa iyo.

Walang komento:

Mag-post ng isang Komento